Οι Περσικοί Πόλεμοι

Οι Περσικοί Πόλεμοι αποτελούν σύνολο πολεμικών συγκρούσεων μεταξύ της Περσικής Αυτοκρατορίας και των πόλεων της κλασσικής Ελλάδας που άρχισαν το 502 π.Χ. και διήρκεσαν μέχρι το 449 π.Χ. Η σύγκρουση μεταξύ του άτακτου πολιτικού κόσμου των Ελλήνων και της τεράστιας αυτοκρατορίας των Περσών άρχισε όταν ο Κύρος ο Μέγας κατέλαβε την Ιωνία το 547 π.Χ. Πασχίζοντας να απομακρύνουν την ιδέα της ανεξαρτησίας από τις πόλεις της Ιωνίας, οι Πέρσες διόρισαν για διοικητές των πόλεων τυράννους. Αυτό θα αποδειχθεί πηγή πολλών προβλημάτων για τους Έλληνες και τους Πέρσες.
      Το 499 π.Χ, ο τότε-τύραννος της Μιλήτου, Αρισταγόρας, οργάνωσε μια επιχείρηση για να καταλάβει τη Νάξο, με την υποστήριξη των Περσών. Ωστόσο, η επιχείρηση έληξε με αποτυχία, και καταλαβαίνοντας ότι θα έχανε τη θέση του, ο Αρισταγόρας οδήγησε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο της Μικράς Ασίας σε εξέγερση κατά των Περσών. Αυτή ήταν η αρχή της Ιωνικής Επανάστασης, η οποία διήρκεσε έως το 493 π.Χ, καθώς συμμετείχαν και άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας. Ο Αρισταγόρας εξασφάλισε τη στρατιωτική υποστήριξη της Αθήνας και της Ερέτριας, και το 498 π.Χ, αυτή η δύναμη κατέλαβε και έκαψε την περσική τοπική πρωτεύουσα των Σάρδεων. Ο Πέρσης βασιλιάς Δαρείος Α' ορκίστηκε να εκδικηθεί την Αθήνα και την Ερέτρια για αυτή την κίνηση. Η επανάσταση συνεχίστηκε, με τις δύο πλευρές να βρίσκονται σε αδιέξοδο από το 497-495 π.Χ. Το 494 π.Χ, ο περσικός στρατός ανασυντάχθηκε, και επιτέθηκε στο επίκεντρο της εξέγερσης, τη Μίλητο. Στη ναυμαχία της Λάδης, οι Ίωνες δέχθηκαν αποφασιστική ήττα, και η εξέγερση κατέρρευσε, με τις τελευταίες μάχες να διεξάγονται τον επόμενο χρόνο.
      Προσπαθώντας να εξασφαλίσει την προστασία της αυτοκρατορίας του από άλλες εξεγέρσεις, και από την παρέμβαση της ηπειρωτικής Ελλάδας, ο Δαρείος άρχισε να σχεδιάζει την κατάληψη της Ελλάδας, καθώς και την τιμωρία της Αθήνας και της Ερέτριας για την καταστροφή των Σάρδεων. Η πρώτη περσική εισβολή στην Ελλάδα άρχισε το 492 π.Χ, με τον Πέρση στρατηγό Μαρδόνιο να κατακτά τη Θράκη και τη Μακεδονία πριν πολλές ατυχίες βάλουν ένα πρόωρο τέλος στην εκστρατεία. Το 490 π.Χ, μια δεύτερη δύναμη στάλθηκε στην Ελλάδα, αυτή τη φορά δια μέσου του Αιγαίου, υπό τη διοίκηση του Δάτη και του Αρταφέρνη. Οι Πέρσες κατέλαβαν τις Κυκλάδες, πριν πολιορκήσουν, κατακτήσουν και καταστρέψουν την Ερέτρια. Ωστόσο, καθ' οδόν στην Αθήνα, οι Πέρσες δέχθηκε αποφασιστική ήττα από τους Αθηναίους στη μάχη του Μαραθώνα, ολοκληρώνοντας τις περσικές προσπάθειες για αυτή την περίοδο. Ο Δαρείος τότε ξεκίνησε να σχεδιάζει την ολοκληρωτική κατάληψη της Ελλάδας, αλλά πέθανε το 486 π.Χ, και η ευθύνη για την κατάληψη της Ελλάδας πέρασε στον γιό του, Ξέρξη Α'. Το 480 π.Χ, ο Ξέρξης προσωπικά οδήγησε τη δεύτερη περσική εισβολή στην Ελλάδα, με τον μεγαλύτερο αρχαίο στρατό που είδε ο κόσμος. Η νίκη των Περσών στη μάχη των Θερμοπυλών κατά των Συμμάχων (με αρχηγούς την Αθήνα και τη Σπάρτη) επέτρεψε στους Πέρσες να καταλάβουν το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας. Ωστόσο, καθώς προσπαθούσαν να καταστρέψουν τον συμμαχικό στόχο, οι Πέρσες ηττήθηκαν στη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Τον επόμενο χρόνο, οι Σύμμαχοι επιτέθηκαν, νικώντας τους Πέρσες στη μάχη των Πλαταιών, και ολοκληρώνοντας την περσική εισβολή στην Ελλάδα.